Botoks, czyli toksyna botulinowa kontra zmarszczki

„Botoks” (jak najczęściej nazywa się toksynę botulinową) jest wykorzystywany w medycynie estetycznej, by całkowicie usuwać bądź znacząco wygładzać zmarszczki mimiczne. Jego działanie opiera się na zdolności tymczasowego rozluźnienia mięśni. Dla kogo wskazany będzie zabieg z użyciem botoksu? Jakie są przeciwwskazania?

Czym jest botoks?

Słowo „botoks” pochodzi od nazwy handlowej jednego z preparatów zawierających toksynę botulinową. Dziś potocznie używa się go w odniesieniu do wszystkich preparatów zawierających tę neurotoksynę, inaczej określaną też jako jad kiełbasiany. Jest ona wytwarzana przez bakterie z rodzaju Clostridium botulinum.

Substancja ta znalazła szerokie zastosowanie w medycynie, w tym tej estetycznej – tu jako skuteczne narzędzie do usuwania zmarszczek. Warunkiem jest oczywiście jej precyzyjne podanie przez doświadczonego lekarza i we właściwie dobranej dawce.

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że dawki botoksu stosowane w medycynie są w pełni bezpieczne dla zdrowia człowieka. Są one bowiem aż 1500-3000 razy mniejsze od dawek wywołujących zatrucie jadem kiełbasianym.

Zresztą, medyczne wykorzystanie toksyny botulinowej zostało dokładnie przetestowane na przestrzeni kilku dekad. W samej medycynie estetycznej zaczęto wykorzystywać tę substancję już w 1989 roku! To od wielu lat jeden z najpopularniejszych zabiegów wykonywanych w intencji redukcji zmarszczek mimicznych i poprawy wyglądu. Na czym polega działanie botuliny?

Jak działa botoks? Jak działa toksyna botulinowa?

Jaki jest efekt działania toksyny botulinowej? Toksyna botulinowa hamuje przewodnictwo nerwowo-mięśniowe, a to dzięki zablokowaniu wydzielania neuroprzekaźnika – acetylocholiny. To właśnie ta substancja odpowiedzialna jest za przekazywanie impulsów nerwowych do mięśni twarzy (i pozostałych mięśni również).

Wstrzyknięcie botoksu w daną okolicę twarzy czy dekoltu zmniejsza więc aktywność wybranych grup mięśni mimicznych i rozluźnia je, dając przejściowy efekt wygładzenia skóry. Co więcej, blokując mięśnie odpowiedzialne za powstawanie zmarszczek, botoks działa też profilaktycznie, zapobiegając powstawaniu lub pogłębianiu się już istniejących bruzd, a nawet opadaniu rozciągniętej skóry.

By utrzymać ten efekt, zabieg trzeba powtarzać raz na kilka miesięcy. Organizm będzie bowiem wytwarzać nowe włókna nerwowe, stopniowo niwelując efekt redukcji zmarszczek mimicznych. Właściwa częstotliwość wykonywania zabiegu zależy od indywidualnych uwarunkowań Pacjentki/Pacjenta i zostanie dobrana przez lekarza prowadzącego.

Botoks na twarz, botoks na czoło, wokół oczu…

Toksyna botulinowa stosowana jest to wygładzenia zmarszczek różnych okolic ciała; najczęściej wykonuje się botoks na twarz lub botoks na czoło. Wskazania do zabiegu z użyciem botoksu to m.in: nadmierna mimika i będące jej konsekwencją zmarszczki mimiczne, w szczególności:

• zmarszczki na czole (to dotyczy zwłaszcza zmarszczek poprzecznych),
• lwia zmarszczka (pionowa bruzda pomiędzy brwiami),
• kurze łapki (zmarszczki wokół oczu),
• zmarszczki królicze (pojawiające się przy „marszczeniu” nosa),
• zmarszczki palacza (wokoło ust).

Warto podkreślić, że botulina to również skuteczne narzędzie profilaktyki powstawania zmarszczek. Poprzez zmniejszanie nadmiernej aktywności mięśni mimicznych zabiegi z użyciem toksyny botulinowej działają prewencyjnie, zapobiegając powstawaniu nowych i pogłębianiu się istniejących zmarszczek.

Zabieg botoksem. Wygładzić, ale naturalnie

Iniekcja toksyny botulinowej nie zmienia rysów ani wyrazu twarzy. Jednakże, w przypadku tego zabiegu kluczowe są umiejętności lekarza, który musi precyzyjnie podać preparat w odpowiednią grupę mięśniową. Ważne jest również właściwe dobranie dawki botoksu – podanie zbyt dużej ilości może dać efekt nieruchomej maski spowodowany nadmiernym ograniczeniem mimiki.

A kiedy zobaczymy rezultaty? Pierwsze efekty iniekcji botoksu widoczne są po 2-3 dniach od zabiegu, a pełen efekt zabiegu z wykorzystaniem toksyny botulinowej będzie widoczny do dwóch tygodni. W tym czasie botoks asymiluje się.

Jak długo utrzymają się rezultaty zabiegu?

Efekty botoksu utrzymują się około 3 miesięcy od momentu jego podania. Czas utrzymywania się efektów zależy od kilku czynników, głównie uwarunkowań osobniczych Pacjentki czy Pacjenta, ale i zastosowania się do zaleceń pozabiegowych otrzymanych od lekarza. W przypadku botoksu to m.in. unikanie rozgrzewania okolicy zabiegowej przez 3 dni po zabiegu, a więc korzystania z sauny, solarium, opalania się, gorącego podmuchu suszarki itd.

Wydaje się, że każda kolejna iniekcja botoksu wydłuża czas utrzymywania się rezultatów zabiegu. Kolejne zabiegi mogą być więc wykonywane w coraz dłuższych odstępach czasu!

Jak wygląda zabieg z wykorzystaniem botoksu?

Zabieg poprzedza wywiad z Pacjentką/Pacjentem. Pozwala on wyeliminować ewentualne powikłania po botoksie czy skutki uboczne. Procedura jest też szczegółowo omawiana.

Lekarz rozpoczyna procedurę od oczyszczenia i zdezynfekowania, a także znieczulenia obszaru zabiegowego, z reguły z pomocą maści. Następnie dokonuje iniekcji preparatu, używając w tym celu bardzo cienkiej igły. Cała procedura trwa około 15-60 minut, w zależności od liczby koniecznych iniekcji.

Przeciwwskazania

Jakie są przeciwwskazania do zabiegu z wykorzystaniem botoksu? Wymienia się:

• (stosunkowo rzadko występujące) alergie, nietolerancje i nadwrażliwości na:
• toksyna botulinowa typu A,
• albuminę (występuje w części preparatów),
• białko kurze (występuje w części preparatów),
• jakikolwiek inny składnik wybranego preparatu;
• przyjmowanie określonych leków:
• antybiotyki aminoglikozydowe takie jak streptomycyna, gentamycyna, neomycyna (zwiększone ryzyko działań niepożądanych),
• inne antybiotyki (linkomycyna, tetracyklina),
• leki na spastyczność (rozkurczowe),
• leki rozrzedzające krew, przeciwzakrzepowe;
• trwające choroby:
• zespół Lamberta-Eatona,
• miastenia,
• przewlekłe choroby autoimmunologiczne (np. reumatoidalne zapalenie stawów) i układu sercowo-naczyniowego,
• choroby płytki nerwowo-mięśniowej i zaburzenia przewodnictwa nerwowo-mięśniowego,
• stwardnienie zanikowe boczne,
• choroba Alzheimera,
• nowotwory,
• niewyrównana cukrzyca,
• infekcje wirusowe (np. opryszczka),
• inne choroby drobnoustrojowe (np. przeziębienie);
• ciążę i okres karmienia piersią;
• otwarte rany, zmiany chorobowe skóry.

Toksyna botulinowa a kwas hialuronowy

Zarówno botoks, jak i kwas hialuronowy to często stosowane w medycynie estetycznej substancje, dzięki którym zmarszczki stają się mniej widoczne. Jednak – choć każdy z tych zabiegów prowadzi do wygładzenia skóry – mechanizmy ich działania są zupełnie inne.

Jak już wspomnieliśmy powyżej, botoks działa poprzez blokowanie aktywności mięśni twarzy, co pozwala pozbyć się zmarszczek mimicznych. Natomiast kwas hialuronowy wypełnia istniejące zmarszczki. Oczywiście, zastosowanie botoksu może zostać synergicznie uzupełnione zastosowaniem preparatu z kwasem hialuronowym. Do porównania tych substancji wrócimy w następnym wpisie.

Botoks na zmarszczki, ale nie tylko. Zastosowanie w innych dziedzinach medycyny

Chociaż botoks kojarzymy głównie z zabiegami upiększającymi, zastosowanie toksyny botulinowej w medycynie zdecydowanie wykracza poza medycynę estetyczną. Botoks wykorzystuje się też w leczeniu nadpotliwości, bruksizmu czy chronicznej migreny. Tego typu zabiegi również są dostępne w portfolio kliniki EsteLaser – poświęcimy im kolejne wpisy na naszym blogu.